رمزگشایی از عوامل ایجادکننده بحران در صندوق های بازنشستگی - عینک ریبن

به گزارش عینک ریبن، خبرنگاران : مسائل و معضلات صندوق تامین اجتماعی چگونه به چالش تبدیل شدند؟ کارشناسان و فعالان بخش خصوصی در ششمین نشست کمیسیون بهبود محیط کسب وکار و برطرف موانع فراوری، وضعیت دست اندازهای صندوق تامین اجتماعی و ریشه های آن را آنالیز و از فقدان رقابت، بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی و مغایرت منافع کارفرما و این سازمان به عنوان عوامل ایجادکننده چالش امروز این صندوق سخن گفتند.

به گزارش عینک ریبن در این نشست همچنین، کسری صندوق در پرداخت مستمری های جاری و اخذ وام و فشار بر کارفرمایان جهت پوشش کسری، ورشکستگی بعضی از صندوق ها، تراز منفی صندوق بیمه بیکاری، احتمال گسترش بحران کارگری، بازدهی پایین سرمایه گذاری های صندوق ها و ارائه خدمات بیمه ای ضعیف و نارضایتی مردم در اثر کمبود منابع، به عنوان شواهدی برای تقویت چالش ها و کج کارکردی این صندوق ها معرفی شدند.

در ششمین نشست کمیسیون بهبود محیط کسب وکار و رفع موانع فراوری اتاق تهران، ادامه آنالیز مسائل و مسائل صندوق های تامین اجتماعی، همچنین مسائل فرهنگی حوزه کسب وکار در دستور کار نهاده شد. در نشست قبلی این کمیسیون، فعالان مالی در سه سطح مجزا، ضمن احصای علائم بحران در صندوق های بازنشستگی، راهکارهایی را برای اصلاحات ساختاری در این بخش ارائه کردند. بخش خصوصی در سطح اول، کسری سازمان تامین اجتماعی در پرداخت مستمری های جاری، اخذ وام و فشار بر کارفرمایان جهت پوشش کسری، تراز منفی صندوق بیمه بیکاری و تایید وضعیت بحرانی صندوق های بازنشستگی در پژوهش های داخلی و بین المللی را به عنوان دلایلی برای تشدید دست اندازهای این حوزه برشمرد. در سطح دوم، فعالان مالی افزایش سن جمعیت، محدود ماندن سطح پوشش بیمه های بازنشستگی نسبت به جمعیت، پایین بودن سن بازنشستگی مردان و زنان در ایران نسبت به سن امید به زندگی، پایین بودن سن موثر بازنشستگی و اعطای بازنشستگی های زودرس و عدم تامین کسور پرداخت شده را به عنوان اصلی ترین پیش زمینه هایی دانستند که به کج کارکردی صندوق ها دامن زده است. سطح سوم آسیب شناسی بخش خصوصی از وضعیت صندوق های بازنشستگی، به ارائه راهکارهای عملیاتی برای خروج از چالش های پیش رو اختصاص داشت. مطابق چارچوب پیشنهادی بخش خصوصی، راهکارهای عملیاتی و اصلاحی در این بخش در سه لایه پارامتریک، ساختاری و سیستماتیک قابل تفکیک است که می توان هر یک را بر اساس درجه اثرگذاری آنها در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت پیش برد.

بدهی های دردسرساز

بر اساس گزارش اتاق تهران، در نشست اخیر کمیسیون بهبود محیط کسب وکار و رفع موانع فراوری، محمدرضا نجفی منش که ریاست این کمیسیون را برعهده دارد با اشاره به آنچه در نشست پیشین این کمیسیون درخصوص مسائل صندوق های تامین اجتماعی مطرح شده بود، از محمد اصابتی، کارشناس این کمیسیون دعوت کرد تا به ادامه آنالیز این موضوع بپردازد. محمد اصابتی با مرور مسائل و چالش های موجود در صندوق تامین اجتماعی گفت: کاهش مستمر نسبت پشتیبانی صندوق ها و به طور خاص کاهش این نسبت به عدد حدود 5 در سازمان تامین اجتماعی، کسری صندوق در پرداخت مستمری های جاری و اخذ وام و فشار بر کارفرمایان جهت پوشش کسری، ورشکستگی بعضی از صندوق ها، تراز منفی صندوق بیمه بیکاری، احتمال گسترش بحران کارگری، بازدهی پایین سرمایه گذاری های صندوق ها و ارائه خدمات بیمه ای ضعیف و نارضایتی مردم در اثر کمبود منابع از جمله این مسائل است. اصابتی در ادامه علل بروز این علائم را برشمرد و گفت: افزایش سن و پیری، پایین بودن سن بازنشستگی مردان و زنان در ایران و بالا بودن سن امید به زندگی، پایین بودن سن موثر بازنشستگی و اعطای بازنشستگی های زودرس و پیش از موعد معین مستمری و سنوات در سال آخر بخشی از این دلایل است. پس از ارائه این توضیحات، نجفی منش با تاکید بر اهمیت موضوع صندوق های تامین اجتماعی گفت: لازم است موارد و قضایای مطرح شده پس از آنالیز، جمع بندی و به صورت کتابچه ای منتشر گردد. علاوه بر این درخصوص آنالیز های اجرا شده در زمینه طرح اصلاح قانون حداکثر استفاده از توان فراوریی و خدماتی کشور نیز لازم است این موارد به صورت کتابچه ای قابل فهم گردآوری شوند.

در ادامه این جلسه، صغری علی آبادی، مدیرخدمات بیمه ای اتاق تهران به مسائل کارفرمایان در روبروه با سازمان تامین اجتماعی پرداخت و مطرح نمود که ریشه این مسائل، بدهی دولت به سازمان است. در واقع این گونه مقرر نبوده که منابع از محل حق بیمه تامین گردد اما در حال حاضر منابع از سوی کارفرمایان تامین می گردد. علی آبادی با تاکید بر اینکه کارفرمایان و بیمه شدگان باید نقش پررنگ تری در مدیریت و نظارت سازمان داشته باشند، گفت: با توجه به اینکه معاون بیمه ای سازمان تامین اجتماعی نگاه مثبتی به حل مسائل کارفرمایان دارد و علاوه بر این به رونق فراوری معتقد است، جامعه کارفرمایی باید از فرصت موجود استفاده و به وسیله قانون مطالبات خود را پیگیری کند. ضمن اینکه به موجب برنامه ششم توسعه نیز دولت موظف شده است بدهی خود را پرداخت کند. او سپس انتقاداتی را در خصوص جامعه کارفرمایان عنوان نمود و گفت: در کمیته مشاغل سخت و زیان آور، یک نماینده از اتاق بازرگانی و بخش خصوصی وجود ندارد و اشخاص حقوقی هیچ نماینده ای در کمیته ها ندارند.

در ادامه، احمد صادقیان، عضو این کمیسیون گفت: پرداخت بدهی از سوی دولت حق تامین اجتماعی است و چنانچه فضای رقابتی در سازمان ها ایجاد گردد بحث سوءمدیریت ها رفع می گردد. سازمان تامین اجتماعی نیز اگر از انحصار خارج گردد، مسائل مدیریتی آن رفع می گردد.

بی توجهی به ماده 36

احمدرضا رعنایی که به نمایندگی از انجمن تخصصی صنایع همگن در این نشست حضور یافته بود، با اشاره به بی توجهی سازمان تامین اجتماعی به ماده 36 قانون تامین اجتماعی توضیح داد: متاسفانه سازمان تامین اجتماعی توجهی به این ماده ندارد و حتی اگر کارفرما حق بیمه را پرداخت نکند، سازمان تامین اجتماعی موظف است دفترچه را تمدید کند که بیمه شده با مشکل روبرو نگردد. در ادامه داریوش مهاجر، از کنفدراسیون صنعت ایران، خاطرنشان کرد: مساله این است که منافع سازمان تامین اجتماعی با منافع کارفرما در مغایرت است و اولین گام در جهت رفع مسائل موجود در سازمان تامین اجتماعی فشار حداکثری از سوی مراجع قانونی مانند دولت، مجلس و غیره است تا این سازمان در چارچوب قانون عمل نموده و با بخشنامه های جدید موارد قانون را نقض نکند. مهاجر اضافه کرد: درخصوص بدهی های دولت به این سازمان نیز، پرداخت بدهی در برنامه ششم توسعه ذکر شده است اما اجرایی نمی گردد. از این رو لازم است مراجع قانونی کار رسانه ای بسیار زیادی در این مورد انجام دهند. سپس حبیب الله انصاری، دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران، بر ضرورت انعطاف پذیر بودن قوانین در شرایط فعلی تاکید نمود و گفت: باید آنالیز های لازم صورت گیرد تا تعیین گردد چگونه می توان زمینه را برای رونق فراوری فراهم کرد. علیرضا میربلوک، عضو هیات مدیره خانه صنعت و معدن استان تهران نیز با اشاره به اینکه مسائل و مسائل تکراری در سازمان تامین اجتماعی همچنان حل نشده باقی مانده است، گفت: لازم است مسائل و مسائل فهرست شوند و پس از آن باید آنالیز گردد که مسائل درج شده در این فهرست، حل شده یا لاینحل باقی مانده است. چنانچه مشکل مالکیت سازمان تامین اجتماعی رفع گردد و همچنین رقیبی برای این سازمان به وجود بیاید، مسائل حل خواهند شد. بابک عابدین، رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ نیز در ادامه اظهار کرد: بعضی از مشاغل سخت و زیان آور با توجه به تغییرات سریعی که در تکنولوژی اتفاق می افتد، دیگر در شمول مشاغل سخت قرار نمی گیرد.